In vroegere dagen had men geen weerbericht om te zien of te horen wat voor weer het zou worden. Men was daarvoor aangewezen op de natuur. Het contact met de natuur was op Zielsniveau. Als jong kind kon ik – net zoals de mensen vroeger deden – al twee dagen van tevoren vertellen wat het weer ging doen. Was dat door mijn helderziendheid? Misschien, maar voornamelijk was dat door de chronische reuma welke op tienjarige leeftijd werd ontdekt.

Groeipijn?

Al een paar jaar had ik zogenaamde groeipijnen. Echter met tien jaar was ik uitgegroeid, en had ik het lichaam van een jonge volwassene. Inclusief bh, menstruatie en geen groei in lengte meer. Vandaar dat men ging onderzoeken waar de pijn in al mijn beweegbare delen vandaan kwam.
En dat bleek reuma te zijn. Nog steeds kan ik aangeven wat het weer de komende dagen gaat doen. Ook al ga ik weken niet naar buiten, mijn lichaam reageert sterk op de wisselende luchtdruk. Heel bijzonder vind ik dat, ik weet waardoor het komt, maar toch…

Is de luchtdruk laag, en dan bedoel ik rond de 1000 mbar, kun je regen verwachten. Is de luchtdruk lager dan de 1000 mbar dan komt er storm. Wanneer er storm komt zie je dat de vogels een schuilplaats zoeken. Watervogels verschuilen zich in het riet. De anderen zoeken bescherming bij bomen, struiken of huizen en gebouwen. Immers daar is het windstil en lekker droog. Zelfs het kleinste vogeltje doet eraan mee.

Het bijzondere vind ik dat als het eenmaal regent de pijn minder wordt, terwijl de luchtdruk nog ongeveer hetzelfde is. Wanneer het mooi weer wordt, stijgt de luchtdruk en wordt rond de 1020 mbar.

Overgang naar de winter…

Het op Zielsniveau functioneren was vroeger gebruikelijker dan heden ten dage. Niet alleen wat het weer betreft, ook als het gaat om de mensen onderling. En dat is helaas in deze tijd nog nauwelijks aanwezig. In de periode van donkerte en kou, was ook het einde van de oogsttijd, en werd er voorbereid op de winter. Traditioneel was deze periode de tijd van gemeenschapsrituelen, en deelde men het voedsel en de warmte met elkaar.

Na de oogst was er namelijk een korte periode van overvloed. Vandaar dat men samenkwam om dit te vieren. In die weken bereidde men zich ook voor op het feest dat het licht weer terug zou komen, namelijk 21 december. Nu wordt dit de adventsperiode genoemd, de voorbereiding op Kerstmis.
In de middeleeuwen werden religieuze feesten echter gebruikt om heidense gebruiken te vervangen. Het Sinterklaasfeest werd zo een christelijke viering rond de goedheid en vrijgevigheid van de heilige Sint Nicolaas.

Sint Nicolaas als historische figuur

Je kent wellicht wel de geschiedenis van Nicolaas van Myra (geboren rond 270 na Christus). Hij was een bisschop in Klein-Azië (het huidige Turkije). En stond bekend om zijn vrijgevigheid en hulp aan armen en kinderen. Na zijn dood op 6 december werd hij heilig verklaard.

Zijn reputatie als beschermheilige van kinderen en armen verspreidde zich door heel Europa. Vandaar dat rond zijn naamdag, 6 december, het oorspronkelijke delen van de oogst is omgezet naar het Sinterklaasfeest. Ofwel het feest van Sint Nicolaas markeerde vanaf die tijd een belangrijk moment in de christelijke kalender.

Was het daarvoor het feest dat men Wodan (de oppergod) eerde nu werd dat Sinterklaas. Wodan reed op een paard door de lucht, een beeld dat later werd geassocieerd met Sinterklaas en zijn schimmel. Oorspronkelijk had de bisschop van Myra een assistent, dus ook die werd in het feest opgenomen.

Yin en Yang

Sint Nicolaas op zijn witte schimmel vertegenwoordigde het Yang aspect. De eerste mensen op Nederlandse bodem had een zwarte huidskleur. Ofwel de oer-Hollander was niet wit en blond, maar zwart. Zo ook de mensen die in Turkije woonden, ofwel de assistent van Sint Nicolaas. En dat was het Yin-aspect van het feest.
Yin en yang zijn tegengestelde maar complementaire krachten die samen het evenwicht en de harmonie in het Universum vormen. Het gebruik van zwart en wit kenmerkte de onderlinge verbondenheid.

Yang (wit) staat voor het mannelijke, actieve, lichte, warme en creatieve aspect. Het wordt geassocieerd met de zon, de dag, het licht en expressie. De kleur wit symboliseert helderheid en openheid. Ofwel de kwaliteiten en aspecten van Sint Nicolaas.

Yin (zwart) staat voor het vrouwelijke, passieve, donkere, koele en ontvankelijke aspect. Het wordt geassocieerd met de maan, de nacht, de schaduw en introspectie. De kleur zwart symboliseert mysterie, stilte en diepte. Het duidt op de onzichtbare, verborgen aspecten van het bestaan. Ofwel de kwaliteiten en aspecten van de helpende assistent van Nicolaas.

De combinatie van zwart en wit laat zien dat deze krachten elkaar aanvullen en in balans zijn. Hoewel dus yin en yang tegenovergestelde krachten lijken, zijn ze juist onlosmakelijk met elkaar verbonden en vormen ze samen een geheel. Het laat zien dat in elk aspect van het leven zowel licht als donker, of zowel actieveling als ondersteuner aanwezig zijn.

Viering van samen delen

Zo werd in plaats van het delen van de oogst met elkaar. in de loop der tijd dit omgezet in het geven van cadeaus. De surprise symboliseert het ongewisse van wat je krijgt. Waardoor de vreugde van geven mede werd bepaald door zonder de directe verwachting van iets terugkrijgen.

De essentiële betekenis van Sinterklaas is oorspronkelijk, dus al eeuwenlang, het feest spontaan geven en samen zijn. Het geven aan de armen, wat eeuwenlang de traditie is geweest, ging op een gegeven moment over naar de kinderen verrassen.

Vandaar dat vroeger de kinderen hun geschenken op 5 december hun geschenken bij de open haard vonden. Uiteraard door eerst liedjes te zingen voor Sinterklaas. Nu is het meer een feest gezamenlijk met familie en/of vrienden. Wat tegenwoordig de nadruk legt op verbinding en samenzijn. Het delen van eten, liedjes zingen en samen plezier maken versterken deze sociale band.

Voor velen is het feest nog steeds een moment van terugkeren naar de kinderlijke vreugde en verwondering. Het roept herinneringen op aan onschuld en magie. Het oorspronkelijke verhaal van Sinterklaas bevatte ook normen en waarden. Zoals goed gedrag belonen en ondeugendheid met humor behandelen. Een mooie hulp om kinderen spelenderwijs sociale normen te leren.

Een oorspronkelijk Germaans feest

In essentie draait Sinterklaas nog steeds, net zoals het oorspronkelijke Germaanse feest, om de vreugde van het geven en ontvangen. En het versterken van relaties en het koesteren van traditie. De bedoeling van het feest is om mensen met elkaar te verbinden, en het biedt een moment van licht en warmte in deze donkere dagen van het jaar.

In de 19e eeuw werd in het Sinterklaasfeest Zwarte Piet geïntroduceerd. Met name in het boek Sint Nikolaas en zijn Knecht (1850) van Jan Schenkman. De figuur werd afgebeeld als een knecht van Sinterklaas, met een donkere huidskleur. Net zoals de oorspronkelijke helper van Sinterklaas in de eeuwen daarvoor.

Zwarte Piet

Zwarte Piet werd altijd beschouwd als de trouwe assistent van Sinterklaas. Hij was verantwoordelijk voor het uitdelen van cadeaus, strooigoed en het uitvoeren van allerlei praktische taken tijdens het feest. Waarbij hij in de 20e eeuw evolueerde tot een vrolijk, speels en ondeugend personage dat kinderen vermaakte, vaak met een theatrale of clownachtige rol.

In moderne interpretaties wordt Zwarte Piet vaak voorgesteld met roetvegen. Wat symbolisch verwijst naar het kruipen door schoorstenen in plaats van de huidskleur. Helaas wordt Zwarte Piet sinds een paar jaren ervaren als een symbool van racisme vanwege zijn koloniale en stereotiepe oorsprong. Men is kennelijk de oorsprong van het Sinterklaasfeest kwijt. Zwarte Piet heeft niets te maken met racisme of slavernij. Men is vergeten dat de essentiële betekenis van Zwarte Piet ligt in zijn rol als helper en sfeermaker.

Heel jammer dat men in de huidige tijd geen rekening meer houdt met de essentiële betekenis van het Sinterklaasfeest. De betekenis van Zwarte Piet verschuift momenteel naar een meer inclusieve en symbolisch neutrale helper van Sinterklaas. Terwijl in essentie het Sinterklaasfeest stamt uit de oude midwinterrituelen. Waarbij men later de christelijke vieringen en folklore in samenbracht. En vergeten is dat in essentie het feest gaat om het delen met elkaar, het samenzijn en een sprankje magie in deze donkere tijden.

de essentie en onze Ziel

Nu kun je stellen dat de commercie de mens aanwakkert om steeds meer te kopen. Vooral veel dure en grote cadeaus. Zou de mens zijn of haar hebzucht overstegen hebben, dan kunnen al die trucjes van de commercie geen enkele invloed hebben op dit feest.

Wanneer men een bedrijf heeft wil men omzet ‘draaien’. En daar laten de bedrijven allerlei fantastische verkooptrucjes op los. Echter dat wil niet zeggen dat zij de schuldigen zijn van hoe het feest nu te overvloedig wordt gevierd. Ieder mens heeft de keuze om daarop in te gaan, of niet…

Jammer dat het Sinterklaasfeest wordt beïnvloed door meningen die er niets mee te maken hebben. En de schreeuw om aandacht waarschijnlijk over iets anders gaat. Nog even en dit vreugdevolle feest voor kinderen wordt afgeschaft. Of zoals nu verbastert tot iets waarbij de oorspronkelijke essentie verloren gaat.

Laten we weer contact maken met onze Ziel. Je Ziel heeft geen overvloedige cadeaus nodig. Maar wel het samenzijn, alsmede de aandacht voor elkaar, het verrassen van de ander en de ontspanning van het liedjes zingen. Laten we terugkeren naar de essentie van wat LEVEN is!

Lieve groet,
Daisha

P.s: Heb je een vraag, en dat kan over van alles zijn. Stuur deze naar daisha@radiomerlijn.nl Ik beantwoord je vraag in mijn radioprogramma ‘Zielsverwanten’. Tweewekelijks op zaterdag om 20.00 uur te beluisteren via Radio Merlijn ! En daarna nog de hele week bij Uitzending gemist. Vermeld wel je geboortedatum er bij en/of van de betrokkenen plus voornaam. Ik vertel deze niet in de uitzending, dus privacy verzekerd.

Wil je automatisch op de hoogte blijven? In de linker zijkolom van dit artikel (of bovenin het artikel op wanneer je op je mobiel leest) kun je je abonneren op mijn blogupdates. Of ontvang elke week informatie over mijn radioprogramma’s, hier kun je deze gratis nieuwsbrief aanvragen. Daarin staat ook iedere week mijn blog vermeld, dus dat is twee in één!