Goeroes en sekten horen bij elkaar

Bij het woord goeroe komen bij veel mensen de kriebels al naar boven. In India is het een normaal woord, het betekent spirituele leider en leermeester. Accepteren wij westerse mensen geen spirituele leider en leermeester? Toch wel in de diverse religies kom je heel wat spirituele leiders tegen. Het woord goeroe heeft bij ons een vervelende bijklank. Het doet denken aan een sekte. En daar hebben we verhalen genoeg over gehoord. Je wordt dan gehersenspoeld, je moet alle bezittingen inleveren en je hebt niets meer te vertellen.

Vertellen deze verhalen wel de werkelijkheid? Nee, maar het doet het zo lekker in de media. En als je iets schrijft of vertelt dan wil je natuurlijk zoveel mogelijk lezers of toehoorders.

Miljoenen volgelingen over de hele wereld

In Skepsis over Bhagwan kun je lezen: ‘De Indiase goeroe Bhagwan Shree Rajneesh (later Osho geheten) droomde van een nieuwe mens, spiritueel en sensueel tegelijk, een synthese van oosterse mystiek en westers materialisme. Deze mens zou het licht zien in zijn commune, een oase van liefde, vrijheid, vreugde en harmonie. In werkelijkheid creëerde hij een zwaar bewapende totalitaire gemeenschap die een broeinest werd van criminele activiteiten. Hoe kon dat gebeuren?’

Tja, hoe kon dat gebeuren, daar hebben velen een mening over. Dus ik zal je niet met weer een andere (mijn) mening opzadelen. Feit is dat nu ruim 25 jaar na zijn overlijden er nog steeds miljoenen volgelingen van hem zijn. Verspreid over de hele wereld, ook in Nederland zijn er nog steeds volgelingen en communes die leven zoals hij eens adviseerde. Hoe kan dat in de wereld van nu waar in men vrij wil zijn en zeker niets opgelegd wil krijgen.

a Great Master died

Michael Barnett, nu op 85-jarige leeftijd nog steeds een groot leermeester, was dé naaste medewerker van Bhagwan/Osho. Door zijn zelfstandig optreden en eigenwijsheid bracht hij het zover dat, toen nog, Bhagwan hem uit de commune ‘gooide’. Verguisd en berooid kwam hij in zijn oranje kleren midden in de winter van 1982, op 51-jarige leeftijd, in Londen aan. Alles moest hij achter laten. Immers ook hij had al zijn bezittingen aan de commune geschonken. Jarenlang is hij door de beweging geëxcommuniceerd, ofwel verbannen geweest.

Toch heb ik sinds ik Michael ken – en dat is vanaf 1986 – geen kwaad woord over Osho horen zeggen. Nee, juist het tegenovergestelde, hij was voor hem nog steeds een Great Master! De datum dat Osho overleed, 19 januari 1990, nam ik deel aan een seminar van Michael. Juist die morgen werd Michaels dochter Wu-Chi (Lucia) geboren. ’s Avonds deed hij deze uitspraak: ‘A child is born, a Great Master died.’

Het Yes-dat-is-Het-gevoel

Elke spirituele leider is een zuivere leermeester. Anders zou je hem of haar geen spirituele leider kunnen noemen. Op een gegeven moment zijn er mensen waarbij de woorden van de spirituele leider recht in het hart raken. Ze zijn zo geraakt door zijn of haar woorden dat ze alles van hem of haar willen ‘opslurpen’. Net zoals een spons zijn ze onverzadigbaar. Dat worden dan volgelingen genoemd. Deze volgelingen hebben soms niet in de gaten dat alles dat je hart raakt hiervan de bedoeling is om het in je leven te intrigeren.

Het pure sensationele euforische gevoel dat men tijdens het seminar of lezing had, het YES-dat-is-het-gevoel, raakt men na enige tijd weer kwijt. En dan treed de verslaving toe. Men kan niet meer zonder die persoon, die speciale spirituele leider, leermeester, goeroe.

Omdat het hen zo’n goed gevoel geeft, willen ze er anderen ook van mee laten genieten. Het gevolg is dat de euforische gevoelens aan anderen min of meer dwingend worden opgedrongen. Euforische ervaringen zijn niet in woorden uit te drukken, dus worden het ‘valse’ woorden. Waardoor anderen een verkeerde indruk krijgen, namelijk die van een valse goeroe.

Al dat gedoe er omheen

O.k., laten we aannemen dat het aantal volgelingen blijft groeien. Dat kunnen we ook aannemen, want wanneer je even Googled zie je dat er heel wat goeroes zijn met vele volgelingen. Wanneer er meerdere mensen samen zijn, is er altijd een leider. Komt dat even goed uit, er is al een leider, namelijk de spirituele leider. Maar deze wil alleen maar met spirituele zaken bezig zijn. Zeker niet met al dat gedoe rondom materie, afspraken, locaties zoeken, etc. Daar zou zoveel tijd mee gemoeid zijn dat er nauwelijks lezingen of seminars door hem of haar gegeven zouden kunnen worden. En de ‘wereld’ vraagt juist daarom!
Het kan niet anders dan dat er een organisatie omheen moet komen. Op een gegeven moment, dat is een natuurlijk proces, ontstaat er hiërarchie. Kijk maar vroeger bij je thuis en nu in je huidige leven. Hiërarchie zal er altijd zijn als er meer dan één mens een groep vormt!

Wie wil nu vrijwillig zijn leven opofferen om al dat gedoe voor de leermeester te organiseren? Niet degenen die spiritueel bezig willen zijn, want die willen niets met materie te maken hebben. Dus in de kring die om zo’n man of vrouw ontstaat zijn er altijd wel enkelen die het doen vanuit ego. Ego voelt zich thuis in de materie, wil macht en zich zeker niet onderdanig opstellen. De rest kun je denk ik wel raden…

Jij bent je eigen goeroe

Een valse goeroe wordt niet geboren, maar gemaakt. De film Kumaré – een echte aanrader! – verwoordt dit geweldig. De Amerikaanse filmmaker Vikram Gandhi wil onderzoeken hoe het kan dat mensen een goeroe gaan volgen. Hij verandert zijn naam in Sri Kumaré. Verandert zijn uiterlijk, leert zich een Indiaas accent aan, oefent zich in yoga en meditatietechnieken en presenteert zich als verlichte goeroe. Hoe hij ook iedere keer zegt: ‘Ik ben niet anders dan jullie, jij bent je eigen goeroe.‘ en gewone dagelijkse wijsheid vertelt, het aantal volgelingen groeit spoedig.

Geen enkele spirituele leider of meester zit op aanbidding te wachten. Ze zullen het niet verbieden, ze respecteren immers ieder mens in hun Zijn. Een echte spirituele leider c.q. meester zal het leuk vinden om mooie woorden toegesproken te krijgen. Net zoals jij het ook leuk vindt om een compliment te krijgen. Maar ieder zichzelf respecterend mens zit er niet op te wachten of heeft het nodig.

Loze en verdorde woorden

De altijd vriendelijke Mooji, ook zo’n geweldige leermeester, geeft vanaf juni jl. speciaal voor Nederlanders via Skype Satsang. Men kan vragen stellen en Mooji geeft dan mooie wijze antwoorden. In de eerste uitzending begint het met dat een vrouw een paar minuten lang loftuitingen uit richting Mooji. Helemaal verguld dat ze Mooji rechtstreeks ziet en een vraag mag stellen.

Nu denk je misschien: dat is toch mooi! Maar is het dat ook? Alle uitvoerige complimenten die men aan iemand geeft, neemt de aandacht juist weg van die persoon. Degene die aan het woord is heeft de aandacht. En hoe langer je die vasthoudt, ook al zijn het mooie woorden, jij blijft in de picture staan. Terwijl het toch de bedoeling is dat de meester in de picture staat.

Kortom: mooie wijze woorden kunnen je diep in je hart raken. Maar wanneer je ze niet in je dagelijkse leven integreert, toepast, blijven het slechts woorden. En worden het op een gegeven moment loze woorden. Niet gevoed met jouw wijsheid, verdort doordat ze geen energie van je kregen. Je verlangen naar meer kan dan overgaan naar verslaving.
Ofwel het bouwen van een valse goeroe, het roepen van loftuitingen om de rest van de wereld te overtuigen hoe spiritueel je wel niet bent. En dan hoeft er maar iets menselijks van de leermeester aan je geopenbaard te worden (neuspeuteren, winden laten, gulp open, vreemdgaan) en de roddels zijn geboren, ofwel de valse goeroe ontstaat. De volgeling voelt zich bedrogen door de meester, maar is vooral bedrogen door zijn eigen valse verwachtingen en afhankelijkheid. Het ideaalplaatje dat de volgeling in zijn hoofd van de meester heeft gevormd, met alle bovenmenselijke verwachtingen, klopt niet meer.

Lieve groet,
Daisha

P.s.: Elke 1e dinsdag van de maand beantwoord ik vragen in het programma ‘Daisha Live – Vragenuur’. Het begint om 21.00 uur en is te beluisteren via internetzender Radio Merlijn www.radiomerlijn.nl Je kunt het daarna nog de hele week bij ‘Gemist’ beluisteren:
Heb je een vraag? En dat kan over allerlei kwesties gaan, jezelf, je gezin, werk, familie, droom, gezondheid, etc. stuur deze met voornaam en geboortedatum van de betrokken personen uiterlijk op de maandag er voor naar daisha@radiomerlijn.nl  Privacy is verzekerd, ik noem geen naam of geboortedatum in het programma. Op de eerste dinsdag van de maand wordt dan je vraag in het programma beantwoord!

Wil je automatisch op de hoogte blijven van nieuwe artikelen, ook over Keukentafelpsychologie? Hier kun je je abonneren op mijn blogupdates.

Foto: Andrew Dallos